Женева,

30 октомври 2018

СООПШТЕНИЕ ЗА МЕДИУМИ

Жените, сексуалните и родовите малцинства во Македонија се дискриминирани во сите сфери на живеење и нивните права не се почитуваат.

Ова е главната порака која македонските невладини организации ја изјавија во Женева пред Комитетот на Обединети нации задолжен за следење на имплементацијата на Конвенцијата на Елиминација за сите форми на дискриминација кон жените од страна на Република Македонија.

Претставничките од невладините организации во Македонија, изјавија пред Комитетот, дека во периодот од 2008 до 2016 година, 70 жени се убиени во земјава, од кои што 51 е жртва на фемицид односно е убиена само затоа што е жена. А, 80% од нив, се убиени од интимен партнер. Тие потенцираа дека државата потфрли да обезбеди заштита на жртвите на родово базирано насилство.

Пристапот до здравствена заштита и услуги за жените останува ограничен, особено пристапот до безбеден и законски абортус и контрацепција. Позицијата на жените на пазарот на трудот е повеќе од алармантна. “Во Македонија 65% од неактивната популација се жени што во најголема мера се должи на неплатената домашна работа на жените. Особено загрижувачка е состојбата со текстилните работнички кои се соочуваат со континиурано прекршување на нивните работнички права и погазување на достоинството” – истакнаа невладинитe организации.

Ромките се соочени со повеќекратна дискриминација, и како жени и како Ромки, со ограничен пристап до правата загарантирани со Конвенцијата. Загрижува фактот дека се уште има Ромки незапишани во матична книга на родени, без регулиран граѓански статус и престој, кои не поседуваат важечка лична документација. “Особено сме засегнати од ограничениот пристап до образование, вработување и самовработување, адекватно домување и квалитетна здравствена заштита, посебно во делот на репродуктивно здравје.” – изјавија претставничките присутни на сесијата на Комитетот.  Посебен осврт на оваа проблематика е даден во извештајот на Националниот ромски центар.

Жените од руралните средини се невидливи и заборавени од страна на државата. Социјалната исклученост, невработеноста, родовата дискриминација, нееднаквата распределба на ресурси, доминација на традиционалните норми, неостварување на правото за сопственост на земјоделски имот и породилно отсуство, ограничен пристап до едукација, информација, здравствени и социјални услуги, беше истакнато од Националната федарција на фармери  пред Комитетот.

Во подготовката на извештаите доставени до Комитетот на Обединети нации задолжен за следење на имплементацијата на Конвенцијата на Елиминација за сите форми на дискриминација кон жените и реализарењето на присуството на Националниот ромски центар и Националната федерација на фармери во Обединетите нации во Женева е реализрано со подршка од Шведскиот кооперативен центар We Effect кој  посебно внимание посветува на родова еднаквост и јакнење на гласот на сиромашните и маргинализирани групи на луѓе во остварување на своите права и слободи.

***

Комитетот за елиминација на дискриминацијата врз жените на Обединетите нации се состанува на секои 4 години каде што се разгледува имплементација на Конвенцијата за елиминација на сите форми на дискриминација кон жените. Конвенцијата е ратификувана од Република Македонија во 1994 година.  Конвенцијата за елиминација на сите форми на дискриминација врз жените е усвоена од Генералното собрание на Обединетите нации во 1979 година. Често опишувана како меѓународен закон за правата на жените, оваа Конвенција го дефинира значењето на дискриминацијата врз жените и утврдува правни обврски за земјите членки да стават крај на таа дискриминација.

Невладините организации се обратија со изјави пред Комитетот во понеделникот, 29 октомври, а претставниците од Владата на Република Македонија ќе се обратат во четврток, 1 ноември, на сесијата за преглед на спроведувањето на Конвенцијата од страна на Република Македонија со почеток од 10 часот. Целосната Сесија може да се следи во живо на webtv.un.org

~~~

Невладини организации: Коалиција Маргини, ХОПС, СТАР-СТАР, Здружение ЕСЕ, Акција Здруженска,Отворена порта Македонија, Европски центар за права на Ромите, Хелсиншки комитет за човекови права во Република Македонија – ЛГБТИ Центар за поддршка, Здружение ХЕРА, Здружение Реактор – Истражување во акција, Иницијатива на Ромки од Шуто Оризари, Центар за интеграција – Амбрела, Центар за развој на демократија и иницијативи – ЦДРИМ, Центар за социјални иницијативи Надеж, Здружение Сумнал, Национална федерација на фармери, Национален ромски центар, Мрежа за застапување на Роми.